Pensioenlogica

Commentaar bij citaten uit de roman “Kruisverband’: 

Nivellering: “De door de vakbonden bevochten strakke beloningsregels hoeven niet altijd in het voordeel van de werknemer zijn.” 

Werknemers willen helemaal niet minimaal betaald worden maar maximaal en het liefst nog met extra emolumenten zoals coaching, bijdragen aan zorgkosten of flexibele arbeidstijden. Door de collectieve afspraken beperken werkgevers zich liever tot minimale beloningen omdat ze gehouden zijn werknemers over een kam te scheren. Individuele winstmarges en toegevoegde waarden worden voor het gemak buiten de onderhandelingen gehouden. Vind je het gek dat de bovenbazen het verkiezen om die extra verdiensten zonder voorbehoud dan maar aan zichzelf uit te keren. Daar staat wel tegenover dat het noodzakelijk blijft om werknemers die het minimumloon verdienen te beschermen. Het zou daarbij verstandig zijn om ook andere aandachtspunten mee te nemen. Vaak worden laag beloonde werkzaamheden als kostenpost gezien omdat ze geen echte waarde toevoegen. Bij het inkopen van schoonmaak- of verzorgingsdiensten zal bij te hoge kosten eerder een beurtje overgeslagen worden of alles moet in een kortere tijd gebeuren. De aanschaf van een machientje laat zich dan snel terugverdienen. Meer aandacht voor scholing en ondersteuning zou een beter toekomstperspectief kunnen bieden. Daarmee kan iedereen langer doorwerken en groeien in een functie waarmee meer verdiensten mogelijk worden. Ook zware beroepen kunnen zo door actieve begeleiding een 2^decarrière starten en zonder problemen de pensioengerechtigde leeftijd behalen. De bondsbonzen zouden zich daarom meer moeten richten om in goede gezondheid plezier in het werk te hebben en zich niet enkel met het netto loonstrookje te bemoeien. Er zouden zo voldoende middelen vrijgemaakt kunnen worden om de gewenste autonomie waar te maken. Misschien zouden ze voor zichzelf ook zoiets moeten regelen want op veel humor en zelfreflectie heb ik ze nog niet kunnen betrappen.

Koopkrachtplaatjes: “De pensioenfondsen waren een speelbal in de onderhandelingen tussen de vakbonden en werkgeversorganisaties.” 

De verdeling van de afdrachten aan de pensioenfondsen tussen werknemers en werkgevers heeft als vanzelfsprekend een direct effect op nettolonen en werkgeverslasten. Daarom was het in de jaren 80 en 90 gemakkelijk om je achterban te paaien door de overmatige beleggingswinsten van de fondsen zo af te romen dat ontstane tekorten gedekt konden worden met een gelijktijdige verlaging van de premies. Het was beter om toekomstige demografische ontwikkelingen en mogelijke tegenvallende beleggingsopbrengsten angstvallig te negeren. Tegen de tijd dat de problemen toch zouden opdoemen wist je van niets en was je inmiddels ergens hoog en droog in de hiërarchie opgeklommen. Realisme staat tenslotte gelijk aan pessimisme en daar kun je geen stemmen mee winnen. 

Eigenbelang: “De laagste regionen hadden het nakijken omdat hun belangen slecht verdedigd waren.”

Het is niet moeilijk om te bedenken wie er aan de onderhandelingstafel zaten. Dat zijn mondige types die weten hoe je in een organisatie omhoog moet komen en heel goed voor zichzelf weten te zorgen. Zij hebben een serieuze klim meegemaakt in hun carrière met de daarbij behorende beloning. Omdat voor de pensioenuitkeringen het laatstverdiende salaris het uitgangspunt was, werd bij directies in de laatste jaren nog een flinke speurt gemaakt.  In vergelijking met hen die hun hele leven in de laagste beloningsschaal zaten, hadden ze daardoor relatief minder hoeven in te leggen dan waar ze recht op kregen. Zeker als je daarbij ook nog het verschil in levensverwachting zou meetellen. Uiteraard hadden zij die deze scheefstand hadden moeten bestrijden daar geen belang bij omdat ze er zelf ook niet beter van werden. Gelukkig is uiteindelijk door de krapte in de kas van de pensioenfondsen de inleg bepalend geworden voor de uitkering. Dat is wel heel stilletjes ingevoerd omdat het anders uit zou komen dat er in het verleden toch wel wat mis was gegaan. Gelukkig zijn de vakbondsleden bij het stemmen voor het net goedgekeurde pensioenakkoord voor hun eigen belang gegaan. De breed in de pers geciteerde vakbondsvertegenwoordigers waren voornamelijk bezig om met hun kritische geluiden hun eigen positie te verstevigen in plaats van recht te zetten wat hun voorgangers hebben laten schieten.